Epos o Gilgameszu

„Epos o Gilgameszu” to najstarszy znany poemat epicki, który powstał co najmniej trzy tysiące lat przed naszą erą w Mezopotamii. Początkowo był przekazywany ustnie, w końcu został jednak spisany. Opowiada o królu Gilgameszu, rządzącym w mieście Uruk. Znamy dziś wiele jego wersji, najbardziej popularna jest tzw. wersja standardowa, która łączy w jedną całość zbiór wcześniejszych opowiadań o Gilgameszu, nadając mu spójną i poszerzoną wobec pierwotnych wersji formę. Rozgłos „Epos o Gilgameszu” zyskał głównie z uwagi na opis potopu i arki, które od razu przywodzą na myśl wydarzenia znane z Biblii. Podobieństwo do poczynań Noego opisanych w Starym Testamencie jest uderzające, co świadczy o przenikaniu się kultur starożytnego Bliskiego Wschodu.
„Epos o Gilgameszu” przetrwał do naszych czasów głównie w postaci glinianych tabliczek zapisanych pismem klinowym w języku akadyjskim, odnalezionych m. in. w ruinach słynnej biblioteki króla Aszurbanipala w Niniwie, a także na wielu innych stanowiskach archeologicznych. Z tego, co znaleziono udało się odtworzyć ok. 60% utworu.
Bohaterem eposu jest Gilgamesz, król miasta Uruk. Z początku widzimy go jako tyrana, jednak wraz z rozwojem fabuły przekształca się w bohatera wysławiającego swe imię licznymi, heroicznymi czynami. W przygodach towarzyszy mu przyjaciel – Enkidu. Opowieść kończy się nieudanymi poszukiwaniami Gilgamesza, który pragnie nieśmiertelności.
„Epos o Gilgameszu” jest dziś źródłem badań biblistów zajmujących się Starym Testamentem, bowiem wątek potopu, to nie jedyne odniesienie do wydarzeń znanych z Biblii. Wiele motywów okazuje się wspólnych. Fakt, że dzieło literackie pochodzi z tak zamierzchłych czasów, jego uniwersalność i fakt, że w dużej mierze zachowało się do naszych czasów, sprawia, że z „Eposem o Gilgameszu” naprawdę warto się zapoznać.